PLATÓN: PRÁCTICA DE COMENTARIO GUIADO

-->

PLATÓN, texto 1República libro IV, 427e—435c

(...)
-Ben. Xa vimos, segundo parece,  tres calidades da cidade, e en canto á especie que resta para que a cidade alcance a excelencia ¿cal podería ser?. É evidente que a  xustiza.
(...)
Pois o que establecimos dende o principio que debía facerse en toda circunstancia, cando fundamos a cidade, segundo a miña opinión, é a xustiza ou unha especie desta. Pois establecimos, se recordas,  e moitas veces xa o repetimos, que cada un debía de ocuparse dunha soa cousa de entre as que concirnen á cidade, precisamente daquela na que estivese mellor  preparado por natureza.
- En efecto, dixémolo.
-E que a xustiza consiste en facer o que é propio dun, sen meterse nas cousas alleas, é algo que xa oímos a outros moitos e que nos dixemos repetidamente.
-En efecto, afirmámolo frecuentemente.
-Nese caso, amigo meu, a xustiza parece que consiste en facer cada un o seu. ¿sabes de onde o deduzo?
-Non, pero dimo ti.
-Ao meu parecer do que temos examinado, a moderación, a valentía e a sabedoría, o que resta por ver  na cidade, é o que da a todas aquelas calidades a capacidade de nacer e unha vez nacidas, permítelles conservarse, mentres pemaneza  nelas. E xa dixemos que se encontrabamos as tres, a xustiza sería a que restase.
-Por forza é así.
-Non obstante, se fose preciso discernir cal  destas calidades fará á nosa cidade mellor, resultaría difícil discriminar se consiste nunha coincidencia  de opinión entre os gobernantes e os gobernados, ou se é a conservación da opinión consonte á lei que hai entre os militares acerca do que debe ser temible ou non, ou a intelixencia  e a vixiancia entre os gobernantes; ou iso que fai mellor á cidade   consiste, tanto no neno coma na muller, no escravo coma no home ceibe, e no artesán, no gobernante e no gobernado, en que cada un se ocupe do seu, sen atender ao alleo.
-Dende logo, sería dificil. ¿Como non?
-Entón, segundo parece, en relación á excelencia  da cidade,  a capacidade de facer cada un o seu nela  pode rivalizar coa súa sabedoría, coa súa moderación e a súa valentía.(...)
-Pois un home xusto non diferirá en nada da cidade xusta en canto á idea da  xustiza mesma, senón que será semellante.
-Semellante, en efecto.
-Porén, unha cidade parece xusta cando os tres tipos de naturezas que existen  naquela fan cada un o seu; e pareceunos moderada, valente e sabia a causa dalgunhas outras afeccións e hábitos  deses mesmos tipos de naturezas.
-É verdade.
-Por conseguinte, querido amigo, estimaremos que quen teña eses mesmos tipos na súa alma, a causa das mesmas afeccións que aqueles, é ben merecedor de recibir os mesmos apelativos que a cidade.

PLATÓN; República libro IV, 427e—435c
Versión galega de M. Teresa Miñambres Gómez – I.S. Eduardo Pondal – Santiago de Compostela

PLATÓN TEXTO 1.

1. NON PODES FACER O COMENTARIO SEN TER UNHA IDEA DE FILOSOFIA DO AUTOR.
2. De que é o texto? Aque obra pertence o fragmento? Sitúa o autor crololoxicae espacialmente; da unperfil do filosofo ou da relevancia da súa filosofía; sitúa a obra no periodo correpondente e comenta algo do estilo en relación co método filosófico utilizado por Platón.
3. Rele cada una das tres opción de contexto. Relaciona cada unha delas co tema tratado no texto, nunha liña ou nun breve párrafo.
4. Indica o tema do texto e a que rama da filosofía pertence (ontoloxía, epistemoloxía, ética, política ou antropoloxía)
5. Analise guiado do texto.
   1. Posese dividir o texto en partes?
   2. Expresa nunha liña o que di o 1º párrafo, aclarando a que tres calidades se refire. Chamalle I1.
   3. No 2º párrafo, como define Platón xustiza? Chamalle I2.
   4. No 3º párrafo Platón afirma “a xustiza parece que consiste en facer cada uno o seu” Podes relacionar esta afirmación coa definición de xustiza?
   5. Define moderación, valentía e sabiduría.
   6. No 5º párrafo Platón ofrece varias opción. Relaciona cada una delas con una das virtudes.
   7. Que di Platón no 6º párrafo? Chamalle I3.
   8. Decide se I1, I2 e I3 son teses principais ou secundarias.
6. Desenrolo do comentario de texto:
   1. Como é que Platón chega a plantexarse o tema tratado no texto?
   2. Antes de explicar o contido do texto, cres que hai algo da filosofía de Platón que dabamos saber? Explicao.
   3. Fai un guión cos diferentes apectos da filosfía platónica que terías que tocar para explicar I1, I2 e mais I3.
   4. Ten Platón claro o tipo de polis que quere? Que sabes dela?
   5. Quen son os sofistas? Que pensarían deste modelo de polis?
   6. Platón rexeita a democracia? Sabes por que? Que argumentos utilizarías para convencelo de que a democracia pode funcionar? Lembra situarte nos paramétros do seu contexto.