A investigadora Lara Pallas, de 2º Bach. A, despóis de facer o traballo de campo e de gabinete, ofrécenos nesta presentación unha boa introducción á Ética e Política aristotélica.
O primeiro prazo que debedes ter en conta é agora en xaneiro, do 12 ao 19 para realizar vos no voso centro as probas de preselección
para as modalidades de disertación e dilemas morais escollendo 1
traballo de cada 10 ou fracción. Para a corrección destas probas
mándovos adxuntas as rúbricas que as empreguedes.
Lembrade que as probas requiren de certas formalidades.
- Duración: 90 min
- Temas concretos
. Disertación (Natureza e cultura. Que nos fai ser o que somos?. Preséntanse os seguintes subtemas a título indicativo para orientar a preparación: ¿A
técnica humanízanos ou nos deshumaniza? ¿Agresividade natural ou
violencia cultural? ¿É a cultura a nosa segunda natureza? ¿Pode a nosa
vontade superar os límites da natureza? ¿Canto hai de natural e de
cultural nas diferenzas de xénero e na identidade sexual?)
Con
Heráclito,
en tanto que ambos queren explicar o mundo como unha realidade
cambiante.
Con
Tomé
de Aquino,
o cal retomará toda a súa explicación da natureza (Física).
Cos
empiristas
e toda a nova ciencia moderna, pola importancia concedida ao
empírico e á natureza en movemento.
de
Platón
e Parménides,
posto que a estes non lles interesa explicar o cambio.
de
todos os filósofos de corte idealista ou racionalista (Agostiño
de Hipona, Descartes), porque desprezan a explicación do
sensible.
Teoría
hilemórfica
A
teoría causal
Cos
filósofos de tipo empirista
polo intento de explicar de forma completa a realidade observada
a través dos sentidos.
Con
Tomé
de Aquino,
o cal retomará toda a súa explicación da natureza (Física).
(...)
Da
nova
ciencia moderna,
en tanto que esta deixará de lado as causas formal e final,
quedándose só coas causas material e eficiente.
Dos
atomistas
(presocráticos),
que defenden que non se pode explicar o por que ou para que
último das cousas. Isto é, rexeitarían as causas formal e
final.
Teoría
hilemórfica
Xerarquía
dos seres e modos de ser
Cos
empiristas,
e Tomé
de Aquino,
igual que nas anteriores.
Con
Kant,
polo seu intento de establecer categorías últimas ordenadoras e
explicativas da realidade natural.
De
Platón
e os filósofos idealistas
ou racionalistas, que desprezan os intentos de explicación do
captado a través dos sentidos.
Teoría
hilemórfica
4. O motor inmóbil
Con Tomé de Aquino, que
retomará as explicacións aristotélicas da natureza e
identificará o Primeiro motor inmóbil co Deus dos cristiáns.
Pode
atopárselle certa semellanza co Demiurgo de
Platón, ou co Nous de Anaxágoras, en tanto que
principio explicativo último e racional da realidade. (...)
Da
nova ciencia moderna, en tanto que esta non pretenderá ir
máis alá dos datos dos sentidos, e só pretende describir a
natureza sen buscar explicacións últimas.
(...)
ARISTÓTELES:
relacións con outros pensadores*
Semellanzas
Diferenzas
A idea de
cidadán
5.
Ética aristotélica...
Cos
filósofos da antigüidade
e do medievo en xeral (ata Maquiavelo, no Renacemento), que
entenden a ética como moi ligada á política.
Con
Sócrates
e Platón,
en tanto que cren nun ben (e verdade) absoluto.
Con
Tomé
de Aquino,
o cal retomará gran parte da súa explicación da ética.
(...)
de
Platón
na
seu concepto de ser humano, xa que este o entende como unha unión
accidental entre corpo e alma, mentres que Aristóteles fala
dunha unión esencial entre os mesmos. Así mesmo, diferénciase
de Platón na súa idea de alma, xa que este afirma a
preexistencia e inmortalidade das almas individuais e Aristóteles
non.
De Platón, que tiña
unha concepción moi teórica da ética, mentres que para
Aristóteles é un saber práctico.
Dos
sofistas,
que mantiñan que o ben era relativo.
De
Tomé
de Aquino,
en tanto que este identificará as virtudes intelectuais
(dianoéticas) coa búsqueda e coñecemento de Deus. E ademais
nas clases de virtudes, Tomé engadirá as virtudes teologais.
De
Kant,
que presenta unha ética formal, en tanto que a de Aristóteles,
como todas as anteriores a Kant son éticas materiais (con
contido). (...)
A idea de
cidadán
6.
Idea de polis ...
Cos
filósofos da antigüidade
e do medievo en xeral (ata Maquiavelo, no Renacemento), que
entenden a ética como moi ligada á política.
Con
Platón
na
importancia concedida á polis e á cidadanía, así como ao
concepto de xustiza. Tamén se asemella no desprezo á
democracia, aínda que Aristóteles é máis moderado neste
aspecto.
Con
Marx,
pola importancia concedida ao carácter social do ser humano.
(...)
De
Platón,
xa que este fala fundamentalmente dunha polis e cidadán ideais,
mentres que para Aristóteles a política é un saber práctico.
*
De forma xeral, en todas as cuestións poden poñerse as semellanzas
e diferenzas relacionadas coa crítica de Aristóteles á teoría
platónica das ideas.
Para non ser menos que algúns compañeiros e compañeiras de 1º de bacharelato teñen gañas de empezar con forza e xa me pediron a lista de películas para os traballos desta avaliación, pois non quedou outra que facer unha entrada -é broma, eu encantada de facela- con as posiblidades que vos propoño.
En primeiro lugar, imos traballar un pouco co tema de natureza e cultura:
- El pequeño salvaje, película francesa dirixida en 1970 por François Truffat. Ten unha duración de 85 min. Basease nuns feitos reais no século XVIII e narra os acontecementos xerados apartir do momento en que alguén atopa un rapaz que semella ter crecido aislado nun bosque.
- El enigma de Kaspar Hauser. Cine de autor outra vez. Trátase dunha película rodada en Alemania en 1974. Dura un pouco mais que a outra (110 min.) e é mais lenta. Tanto o seu director, Werner Herzog, como o seu protagonista, Bruno S., teñen unhas vidas dignas de filmes de aventuras. Tamén neste caso a historia baseasenun caso real dun rapaz que aparece misteriosamente na plaza da cidade e que semella ter crecido de xeito aislado nun pequeno espazo.
Se o preferides podes facer algún traballo inrorductorio sobre as diferentes teorías éticas as que imos aproximarnos durante este curso. Aqui tedes un enlace a unha páxina onde fala destas películas para que lle votedes unha ollada; é moi interesante e útil. Preme aqui para ir á páxina.
Como podedes ver no enlace, as películas propostas son:
- Para introducirnos un pouco na ética de Sócrates, Doutor House. Para ver mais preme onde di Hacia la virtud por el conocimiento na páxina do enlace.
- Alejandro Magno, de Oliver Stone, para ver que nos di Aristóteles. Preme onde di La felicidad por el camino del medio na páxina do enlace.
- Hanna y sus hermanas de Woody Alen para acercarnos á ética de Epicuro se Samos. Neste caso preme onde di En busca del placer perdido na páxina do enlace.
- Amelie para o emotivismo de David Hume. Para saber mais preme onde di Sobre el sentimiento de simpatía na páxina do enlace.
- Master and comander. Al otro lado del mundo para o utilitarismo de John Stuart Mill. Para saber mais preme onde di La moral utilitarista al otro lado del mundo na páxina do enlace.
Cando teñades decidido que vos apetece facer falade comiga para ver como o plantexamos o traballo.